Dünyanın her yerindeki birçok insan kahveyi en iyi sabah içeceği olarak kabul etmektedir. Bu içecek kişilerin, vücutlarına uyarıcı etkisi olan ve onları günün zorluklarına hazırlamaya yardımcı olan kafein sağlamaktadır. Ancak az kişide görülse de, kahve alerjisi günümüz de görülebilen alerjik bir hastalıktır.
Ancak kahveye alerjisi olanlarda kahve çekirdekleri ile temasta dahi aşırı duyarlılık reaksiyonu oluşturmaktadır. Ayrıca içecekteki kafeine veya diğer maddelere karşı toleransı olmayanlar, içerken hoş olmayan semptomlar yaşamaktadır.
Reaksiyonların yaygınlığı ve nedenleri
Bununla birlikte, kahveye alerjik reaksiyonlar çok nadirdir.
Ancak Amerika Birleşik Devletleri‘nde yapılan araştırmalara göre, yeşil kahve çekirdekleri ile çalışan bazı kişilerde, bunlardan çıkan toz alerjik reaksiyona neden olmaktadır. Bununla birlikte geçmişte çok nadir vakalar meydana gelmesine rağmen, modern tıp yayınlarının hiçbiri kahve tüketimine bağlı alerjiler hakkında gerçekleri vermemektedir.
Kahve alerjisi nasıl ortaya çıkmaktadır?
Gerçek bir kahve alerjisi, genellikle içeceği içtikten sonraki ilk saatlerde ciddi semptomlara neden olmaktadır. Semptomlar vücudun birçok bölümünü etkileyebilmekte ve zamanla kötüleşme eğiliminde olmaktadır. Kahve alerjisi reaksiyonlarının belirtileri şunları içermektedir;
- Ciltte kurdeşen veya kırmızı lekeler gibi deri döküntüleri;
- Mide bulantısı ve kusma;
- Yutma ile ilgili sorunlar;
- Nefes darlığı veya nefes almada zorluk;
- Hırıltılı ekshalasyonlar;
- Karın veya midede kramplar;
- Soluk cilt;
- Zayıf nabız veya kan basıncında ani düşüş;
- Baş dönmesi veya bilinç kaybı.
Şiddetli alerjik reaksiyonlar, boğazda ve ağızda şişmeye, solunum ve dolaşım sorunlarına neden olabilen anafilaksiye yol açabilmektedir. Anafilaksi, tedavi edilmezse yaşamı tehdit edebilmektedir. Bu belirtilerden herhangi birini hisseden herkes hemen bir doktora başvurmalıdır.
Kahve alerjisi hissi kendini nasıl göstermektedir?
Kahve intoleransı olan birçok insan kahveye alerjisi olduğunu düşünmekte ve yanılmaktadır. Genellikle kahve duyarlılığının neden olduğu semptomlar yaşamı tehdit etmemektedir. Bu semptomlar şunları içermektedir;
- Huzursuzluk ve sinirlilik duyguları;
- Sinirlilik;
- Endişe;
- Uyku sorunları veya uykusuzluk;
- Mide bozukluğu;
- Karın krampları;
- Hızlı kalp atışı veya yüksek tansiyon;
- İstemsiz kas spazmları.
Kahve alerjisi belirtileri, genellikle kişi içeceği içmeyi bıraktığında ortadan kalkmaktadır.
Kahve alerjisi için hassasiyeti olan kişilerde mide-bağırsak rahatsızlığı olabilmektedir. Ek olarak, içeceğin içilmesi bazı hastalıkların semptomlarını kötüleştirebilmektedir. Örneğin, kahve mide ekşimesini ve gastroözofageal reflü hastalığının (GERD) semptomlarını artırabilmektedir. Kafein, mide ve duodenum arasındaki pilorik sfinkteri etkileyerek safranın mideye geri akmasına ve mukozasını tahriş etmesine neden olabilmektedir.
Çok fazla kafein belirtileri ve alerji belirtileri
Yetişkinler için önerilen kafein alımı günde 400 miligram (mg) ile sınırlıdır. Bu yaklaşık 4 küçük fincan ev yapımı kahvedir. Bu hacim aşılırsa, birçok kişi rahatsız edici semptomlar yaşayabilmektedir. Düzenli olarak kafein tüketmeyen veya kafeine duyarlı kişiler, bir fincan kahve veya çayda bulunan nispeten az miktarda kafeinden sonra bile semptomlar yaşayabilmektedir.
Kafeinli içecek alışkanlığı olmayan bir kişide reaksiyon, alkaloidin etkilerine adapte olmayan vücudun onu işleyip vücuttan atmaya çalışması nedeniyle oluşmaktadır. Aşırı miktarda kafein içmek, intoleransa benzer semptomlara neden olmaktadır. Ek olarak, çok miktarda kafein, ona duyarlı olan kişilerde aşağıdakilere neden olmaktadır;
- Göğüs ağrısı;
- Kardiyopalmus;
- Uzuvların uyuşması;
- Kas ağrısı;
- Nefes darlığı;
- Baş ağrıları veya migren;
- Sanrılar veya halüsinasyonlar;
- Soğuk ter;
- Grip benzeri semptomlar;
- Ruh hali değişimleri, öfke veya depresyon;
- Panik ataklar.
Kahve alerjisi tehlikeli değildir.
Kafeine ek olarak, diğer kahve bileşenleri de olumsuz bir reaksiyona neden olabilmektedir. Bunlar;
- Kahve çekirdekleri, yetiştirme ve nakliye sırasında pestisit veya kimyasallarla temas edebilmektedir. Ayrıca bunlardan herhangi biri, bazı insanlarda alerjik reaksiyona veya hoşgörüsüzlüğe neden olma potansiyeline sahiptir.
- Kahveyi sütlü veya kremalı içenler süt ürünlerine karşı reaksiyon yaşayabilmektedir.
- Ağır şekerli içecekler şeker reaksiyonunu tetikleyebilmektedir.
- Aromalı şuruplar ayrıca alerjileri veya intoleransı tetikleyebilecek birçok bileşen içermektedir.
Toksikoloji ve Çevre Sağlığı Dergisi’nde yayınlanan yakın tarihli bir araştırma, çeşitli yeşil kahve çekirdeklerinin mantarlar tarafından salınan mikotoksinlerle kontamine olduğunu bulmuştur. Bu toksinler, zararlı özelliklerini kaybetmeden kızartma işleminde hayatta kalabilmişlerdir. Kahvede mikotoksinlerin varlığı da, alerjik reaksiyonlara neden olmaktadır.
Kahveye alerjisi veya hassasiyeti olup olmadığından emin olmayan kişiler bir yemek günlüğü tutmalıdır. Tam olarak ne ve ne zaman yediğinizi takip etmek için akıllı telefonunuzda e-sağlık programlarını kullanmanız önerilmektedir. Bu programlar günlük öğünler hakkında giriş yapma seçeneğine sahiptirler. O zaman, neyin hoş olmayan semptomlara neden olabileceğine karar vermeniz sizin ve doktorunuz için daha kolay olacaktır.
Kahve alerjisi diyeti
Kahveye tepkisi olan kişiler, kahve çekirdeklerinin her türlüsünden kaçınmalıdır. Bu sadece yemek yemeyi değil, kızartmadan önce bile teması içermektedir.
Kafein hassasiyeti olan kişiler kafein içeren ürünleri tüketmekten kaçınmalıdır. Bu durum şunları içermektedir;
- Kahve;
- Siyah, yeşil, oolong, pu-erh ve beyaz çay dahil çeşitli çaylar;
- Enerji içecekleri;
- Bazı alkolsüz ve gazlı içecekler;
- Enerji dahil bazı bar türleri;
- Kakao;
- Çikolata.
Kafeinsiz kahve veya çay bile az miktarda kafein içerebilmektedir. Ancak bu miktar kafeine duyarlı bir hastada bile bu durum, reaksiyona neden olmak için yeterli olabilmektedir. Bu tür insanların etiketleri dikkatlice incelemeleri gerekmektedir. Çünkü şeker, sakız ve hatta vitaminler de dahil olmak üzere birçok ürüne kafein eklenmektedir.
Bazı ağrı kesici ilaçlar da kafein içermektedir. Onlardan kaçınılmalıdır. Size herhangi bir ilacı reçete etmeden önce bu maddeye karşı hassasiyetiniz varsa bunu doktorunuza söylemeniz önemlidir.
Kahve ikameleri
Kahve kendisine alerjisi olan kişilere veya intoleransı olanlar için, iyi bir alternatif olarak bazı çayları seçebilirler. Çay yaprakları kahve çekirdeklerinden daha az kafein içermektedir. Ancak sabahları enerji sağlama konusunda oldukça yeteneklidir.
Bu içeceği seven, ancak kafeinden olumsuz etkilenen insanlar için başka ikameler de vardır. Hindiba veya kavrulmuş tahıllardan yapılan içecekler bunlardan başlıcalarıdır. Bu içecekler sayesinde belirli bir tadın tadını çıkarma alışkanlığını bırakamazsınız. Kafeinsiz bitki çayları da, kahvenin yerini alabilmektedir.
Bununla birlikte, kahve içtikten sonra yeni kahve alerjisi semptomları veya mevcut semptomların kötüleştiğini hisseden herkes bir doktora danışmalıdır.