Egzama nedir? belirtileri, türleri ve tedavisi

Egzama, doğada alerjik olan kronik inflamatuar bir cilt hastalığıdır. Patolojinin ortaya çıkışının ve gelişmesinin nedenleri hala araştırılmamıştır. Ancak tetikleyici faktörlerin alerjik hastalıklar ve genetik önkoşullar olduğuna inanılmaktadır. Egzama tedavisi bugün başarılı bir şekilde yapılmaktadır. Sadece deneyimli uzmanlara başvurmanız gerekmektedir.

Egzama nedir?

Enflamatuar süreçlerle karakterize ve farklı olan bir hastalıktır. Çok sayıda gelişimsel tetikleyici faktör vardır. Bunlar;

• Döküntü için birçok seçenek vardır;
• Nüks eğilimi
• Tedaviye son derece dirençli oluşu;

Genellikle egzamadaki döküntü aşağıdaki gibi bölgelere yoğunlaşmaktadır;

• Boyun
• Diz çökmeleri
• Dirsekler
• Ayak bileği

Patolojinin belirtileri periyodik olarak artabilmektedir. Bu tür nöbetler birkaç saatten birkaç güne kadar sürecektir.

Sınıflandırma

Egzama, atolojik durumun seyrinin özelliklerine uygun olarak ayırt edilmektedir. Bunlar;

• Akut egzama. Semptomları genellikle 1-2 ay sürmektedir.
• Bu patolojinin belirtileri daha az belirgindir. Aynı zamanda patoloji hastaya 6 aya kadar eşlik edebilmektedir.
• Kronik. Bu durumda hastalık birkaç yıldır devam edebilmektedir. Nüks dönemleri remisyonları değiştirmektedir.

Birkaç çeşit patoloji vardır. Bunlar;

• Gerçek. Bu egzama için kronik seyir karakteristiğidir. Alevlenmelere sıklıkla rastlanır ve simetrik inflamasyon odaklarının ortaya çıkması eşlik etmektedir. Önce cilt bölgeleri kızarmakta ve şişmektedir. Bundan sonra üzerlerinde küçük kabarcıklar oluşmaktadır. Zamanla eksüda atılmasıyla da (az miktarda sıvı) atılmaktadır.
• Mikrobik. Bu patoloji formu için derin ülserlerin ve fistüllerin oluşumu ile karakteristiktir. Patolojiye şiddetli kaşıntı eşlik edecektir. Mikrobiyal formda, iltihaplanma odakları esas olarak bacaklara da yayılabilmektedir.
• Seboreik. Bu form için yüzdeki döküntüler (alnında, kaşlarda, kulakların arkasında) ve kafa derisinde döküntüler ile karakteristiktir. Cildin tamamen restorasyonu ancak doğru tedavi ile mümkündür.
• Çocuk. Bu form çok miktarda eksüda ile karakterizedir.
• Profesyonel. Bu patoloji formu canlı belirtilerle karakterizedir. Döküntü cildin çeşitli bölgelerinde (genellikle tahriş edicilerle temas edenlerde) ortaya çıkabilmektedir. Mesleki egzamadaki tahriş edici maddeler hem kimyasal, hem de fiziksel veya mekanik olabilmektedir. Genellikle patoloji kozmetiklere, aktif kimyasallara, çeşitli bitkilere, reçinelere, metallere (çoğunlukla nikel ve krom) sürekli maruz kalmayla tetiklenmektedir.

Nedenleri

Tedavisi sadece profesyoneller tarafından yapılması gereken egzama oldukça yaygındır. Nedenleri bir dizi iç ve dış faktörü içermektedir. Egzama gelişiminin iç faktörleri şunlardır;

• Sinir sisteminin bozulması;
• İç organların patolojileri;
• Genetik faktörler (kalıtım).

Patolojiyi kışkırtan dış faktörler;

• Sıcaklık artışı veya azalması;
• Sert kimyasallara maruz kalma;
• Çeşitli bitkilerin özlerinin vb. Etkisi.

Çoğu zaman, patoloji iç ve dış faktörlerin bir kombinasyonunu kışkırtmaktadır. Egzama hastalığına karşı vücudun tepkisi olabilmektedir. Bunlar ise şu şekildedir;

• Polenle temas;
• Aşırı terleme;
• Bağışıklık sisteminin işleyişindeki bozukluklar;
• Stres;
• İlaç almak;
• Bazı gıdaların alınması.

Egzama tedavisine başlamadan önce, patolojinin ortaya çıkmasına neden olan nedenleri tanımlamak çok önemlidir. Ancak bu durumda terapi mümkün olduğunca etkili olacak ve uzun süre gecikmeyecektir.

Belirtileri

Her türlü egzama için aşağıdaki belirtiler karakteristiktir;

• Bireysel iltihaplı bölgelerin cildindeki görünüm;
• Döküntü görünümü;
• Kaşıntı;
• Kabarcıkların açılması;
• Sürekli rahatsızlığa neden olan yaraların ve çatlakların oluşumu;
• Alevlenme döneminde vücut ısısında artış;
• Genel halsizlik;
• Cildin çatlaması, belirgin kuruluğu ve elastikiyet kaybı;
• Patolojik durumun belirtileri büyük ölçüde egzama evresine bağlıdır.

Eritematöz aşamada hastalık iltihaplı bölgeler şeklinde kendini göstermektedir. Yavaş yavaş, lekeler etkileyici bir alana sahip ayrı bir etkilenen bölgeye karışabilmektedir.

Papüler aşamada, etkilenen cilt dokunuştan rahatsız olur. Üzerinde açık sınırları ve parlak kırmızı rengi olan küçük nodüller oluşmaktadır. Veziküler aşamada nodüller, veziküllere dönüşmektedir. Islatma aşamasında, kabarcıklar yavaş yavaş açılmakta ve onlardan sıvı salınmaktadır. Kortikal aşamada iltihaplı bölgeler kurumaktadır. Ciltte sarımsı kabuklar oluşmaktadır.

Kuru egzama aşamasında cilt soyulmaya başlamaktadır. Bununla birlikte oluşan kabuklar da yavaş yavaş kaybolmaktadır. Onları kendi başınıza parçalamaya çalışmamalısınız! Bu patolojinin yeniden başlamasına neden olabilmektedir.

Teşhis

Yetişkinlerde egzama tedavisi ancak semptomlarının ve nedenlerinin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesinden sonra mümkündür. Bu nedenle doktorun kaliteli bir teşhis yapması çok önemlidir. Bir anamnezin toplanmasıyla başlamaktadır. Doktorlar şunları öğrenmek isteyecektir;

• Patolojik sürecin belirtilerinin ortaya çıkmasının ilk vakaları;
• Bireysel ürünlere ve ilaçlara karşı hoşgörüsüzlüğün varlığı;
• Alerjik reaksiyon vakaları;

İlk resepsiyonda dermatolog dermatoskopi yapmaktadır. Bu çalışma cildin, mukoza zarlarının ve kafa derisinin durumunu incelemeyi amaçlamaktadır. Daha sonra ise laboratuvar testleri yapılmaktadır. Egzama tanısı için genellikle aşağıdakiler istenmektedir;

• İdrar tahlili;
• Kan testleri;
• Serum immünoglobulin düzeylerinin incelenmesi.

Muayene sırasında uzman hastanın genel sağlığını belirlemektedir. Bireysel hayati göstergeleri değerlendirmektedir. Gerekirse, bir beslenme uzmanı ve alerji immünoloğu ile istişare yapılmaktadır.

İhmal edilen durumlarda, örneklerle birlikte kapsamlı bir immünolojik ve allerjik muayene de reçete edilmektedir. Bu teşhisin bir parçası olarak, doktorlar egzama semptomlarını tetikleyebilecek tahriş edici faktörleri tanımlamayı başarırlar ve patolojinin tedavisine hızlı bir şekilde başlamanıza izin verirler.

Tedavi

Egzama gibi bir tanı konulduktan sonra doktorun ana görevi, semptomların başlangıcını tetikleyen faktörleri azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmaktır. Patolojinin tedavisi şartlı olarak birkaç aşamaya ayrılmaktadır. Bunlar;

• Ortak ilaçların alınması;
• Diyetin düzeltilmesi;
• Topikal ilaçların merhemler, emülsiyonlar, kremler vb. Şeklinde kullanılması.
• Fizik Tedavi

Tedavi için aşağıdaki ilaç grupları kullanılmaktadır;

• Antihistaminikler. Bu tür ilaçlar akut egzama için reçete edilmektedir.
• Glukokortikosteroidler. Bu hormonal ilaçlar iltihabı hafifletmekte ve alerjik reaksiyonların gelişmesini engellemektedir.
• Diüretikler. Bu tür ilaçlar şiddetli ödem için önerilmektedir.
• Sakinleştiriciler. Bu ilaçlar kaşıntıyı ortadan kaldırmanıza, hastanın güçlü ve sağlıklı uykusunu sağlamanıza, egzamanın akut evresinde belirgin bir rahatsızlık olsa bile tam dinlenmesine izin vermektedir.
• Enterosorbentler. Bu araçlar, tüm zehirlenme ürünlerini bağırsaktan hızlı bir şekilde çıkarmanıza izin vermektedir.

Sinir sisteminin işleyişini normalleştirmeyi amaçlayan B grubunun vitaminleri Antibiyotiklerdir. Teşhis sonucunda egzamanın agresif mikroorganizmaların etkisiyle tetiklendiği ortaya çıkarsa, bu fonlar reçete edilmektedir. Lokal olarak, genellikle sahip olan macunlar ve merhemlerle uygulamalar reçete edilmektedir. Bunlar;

• Antipruritik etki;
• Anti-inflamatuar etki;
• Antiseptik özellikler.

Harici kullanım için ilaçların bileşimleri genellikle ayrı ayrı seçilmektedir. Bazı durumlarda, eczanelerde doktor reçetesine göre hazırlanan ilaçlar reçete edilebilmektedir.

Önemli! Egzama tedavisinde halk ilaçları, çeşitli yağlar, bitki özleri vb. kullanmak kesinlikle yasaktır. Patolojik sürecin gelişimini askıya alamazlar, ancak onu kışkırtabilirler. Fizik tedaviye gelince, hastalara genellikle reçete edilmektedir. Bu tedavi şu şekildedir;

• UV ışınlarına maruz kalma;
• Manyetik Terapi;
• Elektroforez.

Islak egzamanın tedavisi, cildin kurumasına izin veren ve patolojinin dış belirtilerinin ortadan kaldırılmasını sağlayan ilaçların zorunlu kullanımı ile gerçekleştirilmektedir. Hastalığın diğer formlarının tedavisi de bireysel özgüllüğe sahiptir. Doktor size tüm incelikleri anlatacaktır. Hastalıktan muzdarip tüm hastalara uyulması gereken genel kurallar da vardır. Bunlar;

• Cildin alevlenmelere neden olan maddelerle temastan kaçınma (eğer bu maddeler testler ve denemeler sonucunda tespit edilirse).
• Diyete bağlılık. Diyete istinaden kakao, narenciye ve çikolatayı tamamen ortadan kaldırmalısınız.
• Sadece doktorunuzun önerdiği ürünleri kullanarak cilt bakımı yapmalısınız.
• Sinir aşırı yüklerinin ve stresli durumların dışlanması gerekmektedir.

Diyet

Egzama hastalarının iyileşmesinin temeli genellikle doğru seçilmiş bir diyettir. Sizin için gerekli olan ürünleri seçerken doktor hem genel sağlığı, hem de patolojinin evresini ve şeklini dikkate almaktadır. Ayrıca eşlik eden hastalıkların varlığı da dikkate alınmalıdır. Beslenme ile ilgili genel öneriler de vardır. Alevlenme döneminde tüm hastalar şunları yapmalıdır;

• Baharatlı, tuzlu ve tütsülenmiş yiyecekleri hariç tutun;
• Tatlılardan vazgeçmek;
• Turunçgilleri, yumurtaları, alkollü içecekleri, süt ürünlerini ve yarı mamul ürünleri diyetten çıkarın

Diyete dahil edilmesi gerekenler;

• Yeşillik;
• Yağsız tahıllar;
• Sebze.

Remisyon dönemlerinde kabak, karpuz, bektaşi üzümü, kızılcık, kuş üzümü ve kızılcık, fındık tüketilmesi arzu edilmektedir. Diyete sıkı sıkıya bağlı olan hastaların durumu genellikle hızla iyileşmektedir. Bir ay sonra diyet genişletilebilmektedir. Egzama ile aşağıdaki yiyecek ve içecekler ise kesinlikle yasaktır;

• Kahve ve kakao;
• Tatlı;
• Yağlı et;
• Domatesler;
• Sarımsak;
• Çörekler;
• Kavun;
• Bombalar;
• Pancar;
• Çilek;
• Bal.

Sadece hipoalerjenik olan ürünleri kullanmanız önerilmektedir. Tam liste size katılan doktor tarafından verilecektir.