Bursa Hakkında Genel Bilgiler
Bursa, Türkiye‘nin Marmara Bölgesi’nde yer alan, tarihi zenginlikleri, doğal güzellikleri ve sanayisiyle öne çıkan büyük şehirlerinden biridir. Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk başkenti olan Bursa, “Yeşil Bursa” olarak da bilinir ve geniş yeşil alanları, kaplıcaları, tarihi yapılarıyla ünlüdür. Özellikle Uludağ’ı ile kış turizminin merkezi olan şehir, aynı zamanda sanayi ve tarımda da Türkiye’nin önde gelen illerindendir. Bursa, ipek üretimiyle tanınmış ve Türkiye’nin en büyük otomotiv üretim merkezlerinden biri olarak bilinir.
Coğrafi Konumu ve İklimi
Bursa, Marmara Denizi’nin güneyinde yer alır ve Marmara Bölgesi’nin güneydoğusunda bulunmaktadır. Şehrin doğusunda Bilecik, batısında Balıkesir, kuzeyinde Yalova ve Kocaeli, güneyinde ise Kütahya yer alır. Bursa’nın yüzölçümü yaklaşık 10.886 km²’dir. Şehir, İstanbul’a yakınlığı ile ekonomik ve ticari ilişkilerde de önemli bir avantaj sağlar. Bursa’nın en dikkat çekici doğal özelliklerinden biri, kış turizmi ve doğa sporları için popüler olan Uludağ’dır. Ayrıca Marmara Denizi’ne kıyısı olan Gemlik Körfezi, şehir için stratejik bir liman noktasıdır.
Bursa, ılıman Marmara iklimi ile karasal iklim arasında bir geçiş iklimine sahiptir. Deniz etkisi ve Uludağ’ın yüksekliği, şehrin iklimini çeşitlendirmektedir. Yaz ayları sıcak ve kurak geçerken, kış ayları soğuk ve kar yağışlıdır. Kışın Uludağ’da yoğun kar yağışı, kayak turizmi açısından şehre büyük bir avantaj sağlar.
Bursa’nın Tarihçesi
Antik Dönem
Bursa’nın tarihi M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzanır. Şehir, ilk olarak Bitinya Krallığı döneminde kurulmuştur ve Prusa adıyla anılmıştır. Bitinya Krallığı’nın başkenti olan Bursa, zamanla Roma ve Bizans İmparatorlukları’nın egemenliği altına girmiştir. Roma ve Bizans döneminde şehir, ticaret yollarının üzerinde bulunduğu için ekonomik açıdan önem kazanmış, özellikle ipek üretimi ve ticaretinde merkez haline gelmiştir.
Osmanlı Dönemi
Osmanlı İmparatorluğu’nun 1326 yılında Orhan Gazi tarafından fethedilmesiyle Bursa, Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti olmuştur. Bu dönemde şehir, imparatorluğun dini, kültürel ve ticari merkezi haline gelmiştir. Osmanlı döneminde birçok cami, medrese, han, hamam ve külliye inşa edilmiştir. Yeşil Türbe, Ulu Camii, Muradiye Külliyesi ve Emir Sultan Camii, Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden bazılarıdır. Bursa, Osmanlı İmparatorluğu’nun zenginlik ve ihtişamını simgeleyen bir şehir olarak gelişmeye devam etmiş ve bu dönemde ipek ticareti ile Avrupa’nın en önemli ticaret merkezlerinden biri haline gelmiştir.
Cumhuriyet Dönemi
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte Bursa, sanayi ve tarımda gelişerek Türkiye’nin önemli şehirlerinden biri olmuştur. Cumhuriyet döneminde tekstil, otomotiv ve makine sanayi gibi sektörler hızla gelişmiş ve şehir Türkiye’nin sanayi üretiminde önemli bir yere sahip olmuştur. Bursa ayrıca kaplıcalarıyla ünlü bir şehir olup, Osmanlı döneminden bu yana termal turizmin merkezi olarak tanınmıştır.
Bursa’nın İlçeleri
Bursa, toplamda 17 ilçeye sahiptir. Her bir ilçe, tarihi, turistik ve ekonomik faaliyetler açısından farklı özellikler gösterir. İşte Bursa’nın ilçeleri ve nüfus bilgileri:
| İlçe Adı | Nüfus (2023) | Yüzölçümü (km²) |
|---|---|---|
| Osmangazi | 884.878 | 1.116 |
| Yıldırım | 676.942 | 399 |
| Nilüfer | 520.181 | 552 |
| İnegöl | 286.848 | 1.183 |
| Gemlik | 117.898 | 413 |
| Mudanya | 103.636 | 346 |
| Karacabey | 85.801 | 1.179 |
| Mustafakemalpaşa | 102.722 | 1.731 |
| Gürsu | 96.832 | 118 |
| Kestel | 74.228 | 353 |
| Orhangazi | 80.907 | 476 |
| Yenişehir | 55.878 | 740 |
| Orhaneli | 20.910 | 868 |
| İznik | 43.614 | 753 |
| Büyükorhan | 9.800 | 633 |
| Keles | 11.614 | 641 |
| Harmancık | 5.700 | 402 |
Bursa’nın Ekonomisi
Bursa, Türkiye’nin en önemli sanayi ve ticaret merkezlerinden biridir. Şehrin ekonomisi, özellikle sanayi, tarım ve turizme dayalıdır. Otomotiv, tekstil, gıda ve makine sanayi Bursa’nın sanayi altyapısının temelini oluşturur. Otomotiv sanayi, Türkiye’deki otomobil üretiminin büyük bir kısmının gerçekleştiği Bursa, Tofaş ve Oyak Renault gibi otomotiv devlerinin fabrikalarına ev sahipliği yapmaktadır.
Tarımda ise Bursa, Türkiye’nin en verimli tarım bölgelerinden biridir. Zeytin, armut, şeftali, kestane, üzüm gibi tarımsal ürünler, Bursa’nın tarım üretiminde önemli bir yer tutar. Gemlik zeytini, dünya çapında ünlü bir markadır. Aynı zamanda ipek böcekçiliği Bursa’da uzun yıllardır devam eden bir tarım faaliyetidir ve ipek üretimi şehrin geleneksel el sanatlarından biridir.
Bursa’nın ekonomisinde turizm de büyük önem taşır. Özellikle Uludağ, Türkiye’nin en popüler kayak ve kış turizmi merkezlerinden biridir. Ayrıca kaplıcaları, tarihi yapıları ve doğal güzellikleriyle Bursa, her yıl binlerce yerli ve yabancı turist çekmektedir.
Uludağ ve Kış Turizmi
Bursa’nın simgelerinden biri olan Uludağ, Türkiye’nin en yüksek dağlarından biridir ve ülkenin en önemli kış sporları merkezidir. Uludağ, kış aylarında kayak ve snowboard yapmak isteyenler için cazip bir destinasyonken, yaz aylarında ise doğa yürüyüşleri, kampçılık ve dağcılık gibi aktiviteler için tercih edilir. Uludağ Milli Parkı, bölgenin doğal güzelliklerini ve zengin biyolojik çeşitliliğini koruma altına alırken, kayak tesisleri ve oteller her yıl binlerce turisti ağırlamaktadır.
Ulaşım Sistemi
Bursa, kara, deniz ve hava yolu ulaşımında gelişmiş bir altyapıya sahiptir. Şehir, Bursa Yenişehir Havalimanı ile iç hat uçuşlarına sahiptir. Ayrıca İstanbul’a deniz yolu ile ulaşım İDO (İstanbul Deniz Otobüsleri) ve BUDO (Bursa Deniz Otobüsleri) seferleri ile sağlanmaktadır. Karayolu ulaşımı ise özellikle İstanbul-Bursa otoyolu sayesinde oldukça rahattır. Bursa’nın otogarından Türkiye’nin pek çok şehrine otobüs seferleri düzenlenmektedir.
Ayrıca şehir içi ulaşımda, Bursaray adı verilen hafif raylı sistem, şehrin farklı bölgeleri arasında hızlı ve etkili ulaşım sağlamaktadır. Şehir içi ulaşımda otobüs ve minibüs hatları da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bursa’nın Nüfusu
Bursa’nın 2023 yılı itibarıyla toplam nüfusu 3.209.813’tür. Nüfusun büyük kısmı Osmangazi, Yıldırım ve Nilüfer gibi merkezi ilçelerde yoğunlaşmıştır. Bursa, sanayileşme ve tarımsal faaliyetler nedeniyle sürekli göç almakta ve Türkiye’nin en kalabalık şehirlerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Özellikle genç nüfusun fazlalığı, Bursa’nın hem eğitim hem de iş gücü açısından önemli bir merkez olmasını sağlamaktadır.
Belediye Başkanları
| Dönem | Başkanın Adı |
|---|---|
| 2004-2014 | Recep Altepe |
| 2014-2018 | Recep Altepe |
| 2018-Günümüz | Alinur Aktaş |
Bursa Belediyesi, özellikle şehirleşme, altyapı ve çevre projelerine ağırlık vermektedir. Tarihi dokunun korunması, yeşil alanların artırılması ve ulaşım projeleri, belediyenin öncelikli çalışmaları arasında yer alır.
Tarihi Yapılar ve Turistik Yerler
Bursa, tarihi zenginlikleri ve doğal güzellikleri ile önemli bir turistik merkezdir. İşte Bursa’daki bazı önemli tarihi ve turistik yerler:
Ulu Camii
Bursa’nın en önemli sembollerinden biri olan Ulu Camii, 1396-1399 yılları arasında Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmiştir. Osmanlı erken dönem mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan cami, 20 kubbesi ve geniş iç mekânıyla dikkat çeker. Ulu Camii, aynı zamanda duvarlarındaki hat sanatı örnekleriyle de ünlüdür.
Yeşil Türbe
Bursa’nın simgelerinden biri olan Yeşil Türbe, Çelebi Sultan Mehmed’in türbesidir. 1421 yılında tamamlanan türbe, dış cephesindeki çinileri ve turkuaz rengiyle ünlüdür. Yeşil Camii ile birlikte aynı külliye içinde yer alan türbe, Osmanlı çini sanatının en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilir.
İznik
Bursa’ya bağlı olan İznik, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde önemli bir dini ve kültürel merkez olmuştur. İznik, tarihi surları, kiliseleri ve camileriyle ünlüdür. Ayrıca İznik, çini üretimiyle de dünya çapında tanınan bir bölgedir.
