Propilen glikol nedir?
Propyleglikol (PEG), renksiz, kokusuz, berrak viskoz bir sıvı olan dihidrik bir alkoldür (alternatif isimler 1,2-propandiol ve α-propilen glikoldur). Endüstride propilen glikol oksidin reaksiyonu ile sentezlenmektedir. Üreticiler, katalitik olmayan yüksek sıcaklık (200-220 derece) veya düşük sıcaklık katalitik üretim yöntemleri kullanmaktadır. Bununla birlikte katalizör olarak alkali, sülfürik asit veya iyon değiştirici reçine kullanılmaktadır. Propandiol sentezi için başka bir yöntem, biyodizel veya trihidrik alkol gliserolün işlenmesidir.
Fiziksel özellikleri
Asimetrik karbon atomlu higroskopik renksiz sıvıdır. Bu nedenle madde kloroform, aseton, dietil alkol, diğer organik çözücülerle birlikte, suda oldukça çözünmektedir. Propandiol toksik değildir. Ayrıca uçucu da değildir. Bu da kapsamını genişletmektedir. Özellikleri şu şekildedir;
- Molar kütle – 76 gram / mol.
- Erime noktası eksi 59 derecedir.
- Kaynama noktası 188.2 derecedir.
- Yoğunluk – santimetre küp başına 1.036 gram.
- Termal iletkenlik – 0.34.
Propilen glikol kavramı
Propilen glikol yağlı bir organik bileşiktir. Hafif bir kokuya ve tatlı bir tada sahip renksiz, viskoz, kostik bir sıvıdır. Bu reaktif, diğer glikollerin aksine, tehlikeli ve toksik değildir. Dihidrik alkoller sınıfına aittir. Bununla birlikte bu bileşenlerin tüm özelliklerine sahiptir. Adını “propilen” (hidrokarbon radikali) ve “glikol” (dihidrik alkol) kelimelerinden almıştır.
Günümüzde propilen glikol, petrol ürünlerinden damıtılarak elde edilmektedir. Bununla birlikte, saflaştırılmakta ve hayvansal kökenli hücrelerle uyumluluk açısından test edilmektedir. Ayrıca endüstride propilen oksidin 160-200 ° C sıcaklıkta ve 1,6 MPa basınçta hidrasyonu ile elde edilmektedir. Bu madde resmi olarak gıda katkı maddesi olacak kadar güvenli kabul edilmektedir. E 1520 adlı kod olarak, dünyanın tüm ülkelerinde kullanılmaktadır.
Kullanım alanları
İstatistiklere göre, propandiolün neredeyse yarısı doymamış polyester reçinelerinin üretimi için hammadde olarak kullanılmaktadır. Bu durum, glikolün doymamış maleik anhidritler ve izoftalik asit ile kimyasal reaksiyona girme özelliği nedeniyle mümkündür. Reaksiyon ürünü, kısmen doymamış bir kopolimerdir. Ayrıca daha sonra ısıyla sertleşen bir plastik oluşturmak üzere çapraz bağlanmaktadır. Propilen glikol ve propilen oksidin reaksiyonu sonucunda poliüretan, oligomerler ve diğer organik bileşiklerin üretimi için polimerler elde edilmektedir.
Gıda alanında propilen glikol (uluslararası sınıflandırmaya göre – E1520), çözücü ve gıda koruyucu olarak kullanılmaktadır. Hayvan yemi, tütün, buhar jeneratörü sıvıları, kozmetikler ve kişisel bakım (1,2-propandiolün) diğer bazı kullanım alanlarıdır.
Glikolün temel özelliklerinden biri olan sıvıların sıcaklığını yükseltmek ve düşürmek, uçaklar için buzlanmayı önleyici sıvıların, otomotiv antifrizlerinin, mühendislik sistemleri için soğutma sıvılarının ve iklim ekipmanlarının üretiminde uygulama alanı bulmuştur. Maddenin düşük toksisitesi, çevre güvenliği için artan gereksinimleri olan tesislerde açık devreli ısıtma sistemlerinde kullanılmasına izin vermektedir.
Soğutucu olarak kullanımı
Sulu bir propilen glikol çözeltisine dayalı soğutma sıvıları / antifrizler için de kullanılmaktadır. Bu özellikteki propilen glikolün temel özellikleri şu şekildedir;
- Damıtılmış suya kıyasla yüksek yoğunluk.
- Konsantrasyondaki artış ile çözeltinin termofiziksel özellikleri arasında doğrudan bir ilişkinin olmaması.
- Konsantrasyondaki azalma ile kristalleşme sıcaklığı, termal iletkenlik ve ısı kapasitesi nedeni ile azalmamaktadır. Bu da bitmiş ürünler oluştururken propilen glikol tasarrufu sağlamaktadır.
- Suya kıyasla artan dinamik ve kinematik viskozite. Pozitif çalışma sıcaklıkları bölgesinde fark 4-5 kat,% 55 oranında ise 10-15 kat konsantrasyonda olmaktadır.
Hava ısıtma ve endüstriyel iklimlendirme sistemleri tasarlanırken, bir uzman tarafından bu faktörler de dikkate alınmaktadır. Çözeltinin ısı kapasitesinde ve ısıl iletkenliğinde bir azalma ile, mühendislik sistemindeki sıvının dolaşım hızında bir artış gereklidir. Bu nedenle, propilen glikol soğutma sıvılarının çeşitli sıcaklık koşullarında çalışması için artan gereksinimler de vardır. Endüstriyel iklimlendirme ve ısıtma sistemleri tasarlanırken bu faktörler de uzmanlar tarafından dikkate alınmaktadır.
Gıda endüstrisinde kullanımı
Gıda endüstrisinde propilen glikol, gıda katkı maddesi E1520 olarak bilinmektedir. Katkı maddesi E1520, ana işlevine göre stabilizatör grubuna dahildir. Nem tutucu bir madde ve solvent olarak kullanılabilmektedir. Gıda olarak propilen glikol, bileşenlerin karıştırılmasını iyileştirmektedir. Bununla birlikte aromatik maddelerin hızlı çözünmesini de desteklemektedir. Ayrıca bu katkı maddesi nemi bağlamaktadır. Böylece ürünleri depolama sırasında tat özelliklerini ve sunumunu kaybetmekten korumaktadır. Propilen glikol kullanma örnekleri şu şekildedir;
- Bira, düşük alkollü ve alkolsüz içecek üretiminde;
- Unlu mamüller, şekerleme ürünleri pişirirken;
- Baharat ve sakız üretiminde.
- Koruyucu, koyulaştırıcı, yumuşatıcı ve nem tutucu bileşen olarak kullanılmaktadır.
Tıp ve kozmetikte kullanımı
Propilen glikolün kozmetikte kullanımı losyonların, deodorantların, cilt kremlerinin, diş macunlarının, şampuanların, rujların ve diğer ürünlerin üretimi ile ilgilidir. Örnek olarak kullanım alanları şu şekildedir;
- Bileşenlerin su direncini arttırmakta ve nemin ciltte tutulmasını sağlamaktadır;
- Derinin, derin katmanlarına hızla emilmeyi sağlamaktadır;
- Tüm cilt tipleri için uygundur;
- Cildi ve saçı yumuşatmakta ve daha ipeksi yapmaktadır;
- Alerjiye neden olmamaktadır;
- Bakterilere karşı korumaktadır. Bu nedenle deodorantlarda kullanılmaktadır.
Önemli: Propilen glikol ürünleri hasarlı ciltlerde (akne, dermatit vb.) dikkatli kullanılmalıdır. Bileşim, dermise hızla nüfuz etmektedir. Ayrıca bu nedenle de cilde daha fazla zarar vermektedir.
Normal bir eczanede satılan birçok ilaçta ve bileşimlerinde de kullanılabilmektedir. Tıbbi amaçlar için sadece jel kapsüllere, öksürük şuruplarına, enjektabllara eklenen USP/EP farmasötik propilen glikol kullanılmaktadır. Bunun dışında çözücü olarak da kullanılmaktadır. Hammaddeler çeşitli merhemlerin ve inhalasyon karışımlarının bileşimindedir. Tıpta, aşağıdaki özelliklerden dolayı propilen glikol kullanılmaktadır;
- Aktif maddelerin cilt veya vücut tarafından hızlı emilimini sağlamaktadır;
- Cildi yumuşatmaktadır;
- Ödemin giderilmesine yardımcı olmaktadır;
- İki tür vitamini birleştirmenizi sağlamaktadır. Bu nedenle de suda ve yağda çözünmektedir.
Diğer kullanım alanları
Hammadde olarak kullanılan diğer alanlar aşağıdaki gibidir;
- Elektronik sigaralar için sıvı üretiminde kullanılmaktadır. Büyük miktarda buhar oluşturmak için ve vaping için propilen glikol kullanımı gereklidir;
- İnşaat için esnek poliüretan, polyester ve alkid doymamış reçinelerin imalatında;
- Otomobil imalatında;
- Aktif maddeleri (örneğin alkol) yumuşatmak için aerosollere eklenmektedir;
- Fren hidroliği ve antifriz üretiminde hammadde olarak propilen glikol kullanılmaktadır;
- Yangın tatbikatları sırasında ve tiyatroda dumanı simüle etmek için;
- Selofan ve PVC filmlerin imalatında kullanılmaktadır. Ayrıca bu ürünlere plastisite kazandırmaktadır.
Depolama koşulları
Bu kimyasal reaktifin t°C’de 0 ila 20°C arasında kapalı formda, iyi havalandırılmış bir alanda, nemi %80’den fazla olmayan bir yerde saklanması tavsiye edilmektedir. Isıtma cihazları ve doğrudan güneş ışığı ile temastan kaçınılmalıdır. Raf ömrü ise, 12 aydır.