Samsun Hakkında Temel Bilgiler
Samsun, Türkiye‘nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan, tarihi, kültürel ve ekonomik açıdan önemli bir şehirdir. Karadeniz’e kıyısı olan bu liman kenti, Türkiye’nin kuzeyinde stratejik bir konuma sahiptir ve aynı zamanda Kurtuluş Savaşı’nın başladığı yer olarak da bilinir. Mustafa Kemal Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basması, Türk bağımsızlık mücadelesinin başlangıcı olarak kabul edilir ve bu olay, şehrin tarihindeki en önemli anlardan biridir.
Coğrafi Konumu ve İklimi
Samsun, Türkiye’nin Karadeniz kıyısında yer alır ve Karadeniz Bölgesi’nin orta kesiminde bulunur. Doğusunda Ordu, batısında Sinop, güneyinde Amasya ve Tokat illeri ile çevrilidir. Şehir, Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında yer alır ve Karadeniz’e geniş bir kıyı şeridi boyunca uzanır. Samsun’un doğal limanı, şehrin ticaret ve ulaşım merkezi olmasında önemli bir rol oynar.
Samsun’da Karadeniz iklimi hakimdir. Bu iklimin etkisiyle şehirde yıl boyunca bol yağış görülür. Yazlar ılıman ve nemli, kışlar ise serin ve yağışlı geçer. Kıyı kesimlerinde kış aylarında kar yağışı nadiren görülse de, iç kesimlerde kar yağışı daha yaygındır. Samsun’un bol yağışlı iklimi, şehrin yeşil bitki örtüsünün korunmasına katkıda bulunur.
Tarihçesi
Samsun’un tarihi, M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzanır. Şehir, Antik Yunan kolonilerinden biri olarak kurulmuş ve “Amisos” adıyla anılmıştır. Amisos, zamanla Roma ve Bizans İmparatorluklarının bir parçası haline gelmiştir. Samsun, bu dönemde önemli bir ticaret ve liman kenti olarak gelişmiştir.
Selçukluların Anadolu’ya hakim olmasıyla birlikte Samsun, Türklerin kontrolüne geçmiş ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde de stratejik bir öneme sahip olmuştur. Osmanlı döneminde şehir, hem ticaret hem de askeri açıdan önemli bir merkez olmuştur. Kurtuluş Savaşı’nın başlamasında oynadığı kritik rol nedeniyle, Samsun’un modern Türkiye tarihinde de büyük bir önemi vardır. 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a çıkışı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecinde dönüm noktası olarak kabul edilir ve bu tarih her yıl 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutlanır.
Nüfusu
Samsun, 2023 yılı itibarıyla yaklaşık 1,4 milyon nüfusa sahiptir ve bu nüfusuyla Türkiye’nin en kalabalık şehirlerinden biridir. Nüfus, şehir merkezinde yoğunlaşmıştır ancak kırsal bölgelerde de önemli bir nüfus mevcuttur. Şehirdeki nüfus artışı, göç ve doğurganlık oranlarına bağlı olarak zamanla artmaktadır. Samsun, Karadeniz Bölgesi’nin en büyük kenti olma özelliğini korur ve bölgenin ekonomik ve kültürel merkezi olarak hizmet verir.
Ekonomisi
Samsun, Karadeniz Bölgesi’nin en önemli ekonomik merkezlerinden biridir. Şehir ekonomisi, tarım, sanayi, ticaret ve hizmet sektörlerine dayalıdır. Verimli toprakları ve ılıman iklimi sayesinde Samsun, tarımda önemli bir üretim merkezi haline gelmiştir. Fındık, mısır, tütün, buğday ve sebze-meyve gibi tarım ürünleri şehirde yaygın olarak yetiştirilir. Ayrıca, Samsun’un Türkiye’nin önde gelen fındık üretim merkezlerinden biri olması, şehrin tarımsal üretim kapasitesini göstermektedir.
Sanayi sektörü de Samsun ekonomisinde önemli bir yer tutar. Şehirde makine, gıda, tekstil, inşaat malzemeleri, metal işleme ve kimya sanayii gelişmiştir. Samsun Organize Sanayi Bölgesi, şehirdeki sanayi faaliyetlerinin merkezi konumundadır. Ayrıca, liman kenti olması nedeniyle Samsun, Karadeniz Bölgesi’nin önemli bir ticaret ve lojistik merkezidir. Liman, Türkiye’nin Karadeniz’e açılan en büyük limanlarından biri olup, hem iç hem de dış ticarette önemli bir rol oynar.
Son yıllarda turizm, Samsun ekonomisine giderek daha fazla katkıda bulunmaya başlamıştır. Tarihi ve doğal güzellikleri, sahil şeridi, yaylaları ve termal kaynakları ile Samsun, turistik açıdan da cazip bir destinasyon haline gelmiştir.
İlçeleri
Samsun, idari olarak 17 ilçeye ayrılmıştır. Her biri kendine özgü doğal güzelliklere ve tarihî eserlere sahip olan bu ilçeler, Samsun’un genel yapısını zenginleştirir.
İlçe Adı | Nüfusu (2023) | Öne Çıkan Özellikler |
---|---|---|
İlkadım | 350.000+ | Şehir merkezi, Atatürk Anıtı, Bandırma Vapuru |
Atakum | 200.000+ | Sahil şeridi, modern yaşam alanları, kültürel etkinlikler |
Canik | 100.000+ | Şehir merkezi, alışveriş merkezleri, kentsel dönüşüm projeleri |
Tekkeköy | 50.000+ | Sanayi bölgeleri, tarihi kalıntılar, Tekkeköy Mağaraları |
Bafra | 150.000+ | Kızılırmak Deltası, tarım, Bafra Ovası |
Çarşamba | 140.000+ | Yeşilırmak, tarım, doğal güzellikler |
Vezirköprü | 90.000+ | Doğa turizmi, yaylalar, Vezirsuyu Tabiat Parkı |
Havza | 40.000+ | Termal kaplıcalar, tarım |
Ladik | 25.000+ | Akdağ Kayak Merkezi, Ladik Gölü |
Terme | 75.000+ | Tarım, fındık üretimi, sahil şeridi |
Ayvacık | 25.000+ | Baraj gölü, doğa turizmi, yaylalar |
Salıpazarı | 20.000+ | Kırsal tarım, doğal güzellikler |
Alaçam | 30.000+ | Kırsal yaşam, tarım |
Kavak | 20.000+ | Tarım, termal kaynaklar |
Asarcık | 10.000+ | Tarım, küçük yerleşim |
Yakakent | 10.000+ | Sahil şeridi, balıkçılık |
19 Mayıs | 25.000+ | Kızılırmak Deltası, doğal yaşam alanları |
Ulaşım Sistemi
Samsun, ulaşım altyapısı bakımından oldukça gelişmiştir. Şehir, kara, deniz, hava ve demiryolu ulaşım ağlarına sahiptir. Samsun-Çarşamba Havalimanı, iç hat uçuşlarının yanı sıra bazı uluslararası uçuşlara da hizmet vermektedir. Şehir içi ulaşımda ise otobüsler, dolmuşlar ve tramvay ağı etkin bir şekilde kullanılmaktadır.
Samsun, karayolu ile çevre illere ve Türkiye’nin diğer bölgelerine kolayca ulaşım imkanı sunar. Ayrıca, Samsun Limanı, Karadeniz’in en büyük limanlarından biri olarak, Türkiye’nin Karadeniz’e açılan kapısıdır. Liman, hem ticari yük taşımacılığı hem de yolcu taşımacılığı açısından önemlidir.
Şehirdeki demiryolu ağı, Samsun’u Türkiye’nin diğer bölgelerine bağlamaktadır. Samsun-Sivas demiryolu hattı, şehrin İç Anadolu Bölgesi ile olan bağlantısını sağlar ve hem yük hem de yolcu taşımacılığında önemli bir role sahiptir.
Belediye Başkanları Listesi
Dönem | Başkan |
---|---|
1989-1999 | Muzaffer Önder |
1999-2004 | Yusuf Ziya Yılmaz |
2004-2009 | Yusuf Ziya Yılmaz |
2009-2014 | Yusuf Ziya Yılmaz |
2014-2019 | Yusuf Ziya Yılmaz |
2019-2024 | Mustafa Demir |