Bartın

Bartın Hakkında Genel Bilgiler

Bartın, Türkiye‘nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan ve kıyı şeridi ile dikkat çeken bir şehirdir. Zengin tarihi, doğal güzellikleri ve kültürel değerleri ile bilinen Bartın, Türkiye’nin en küçük yüzölçümüne sahip illerinden biridir. Özellikle Karadeniz kıyısında yer alan Amasra ilçesi ile turizmde önemli bir merkez haline gelmiştir. Bartın Çayı ise Türkiye’de üzerinde taşımacılık yapılan tek akarsu olma özelliğine sahiptir. Şehir, tarım, balıkçılık ve turizmin yanı sıra küçük sanayi ve el sanatları ile de ekonomisini sürdürmektedir.

Coğrafi Konumu ve İklimi

Bartın, Karadeniz Bölgesi’nin Batı Karadeniz kısmında yer almakta olup, doğusunda Kastamonu, batısında Zonguldak, güneyinde Karabük ile komşudur. Kuzeyi ise tamamen Karadeniz kıyıları ile çevrilidir. Şehrin yüzölçümü yaklaşık 2.140 km² olup, deniz seviyesinden yüksekliği 25 metredir. Şehir, engebeli arazi yapısı, geniş ormanları ve deniz kıyısındaki doğal güzellikleri ile dikkat çeker.

Bartın, tipik Karadeniz iklimine sahiptir. Yazlar ılıman ve serin, kışlar ise ılık ve bol yağışlı geçer. Şehir, yıl boyunca önemli miktarda yağış alır ve bu da geniş orman alanlarının ve yeşil doğanın korunmasına katkı sağlar. Yaz aylarında ortalama sıcaklık 25°C civarında seyrederken, kış aylarında 0°C’ye kadar düşebilir.

Bartın’ın Tarihçesi

Antik Dönem

Bartın’ın tarihi M.Ö. 1200’lü yıllara kadar uzanmaktadır. Bölge, Hititler, Frigler, Kimmerler, Lidyalılar ve Persler gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Antik dönemde Parthenios adıyla bilinen Bartın, adını Bartın Çayı’ndan almıştır. Bartın Çayı, antik çağlarda önemli bir ticaret ve ulaşım yolu olarak kullanılmıştır. Bölge, Antik Yunan kolonileri tarafından da tercih edilen bir ticaret merkezi haline gelmiştir.

Roma ve Bizans Dönemi

Roma İmparatorluğu döneminde Bartın, Pontus Krallığı ve ardından Roma egemenliğine girmiştir. Bu dönemde özellikle Amasra önemli bir ticaret limanı haline gelmiş ve Roma döneminde Sesamos olarak anılmıştır. Roma ve Bizans dönemlerinde şehir, stratejik bir liman olarak kullanılmış ve bölgedeki ticaret yollarının üzerinde önemli bir durak haline gelmiştir. Roma döneminden kalma kalıntılar ve Bizans yapıları, şehrin bu dönemdeki tarihine dair önemli ipuçları sunmaktadır.

Osmanlı Dönemi

Bartın, 15. yüzyılın ortalarında Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde Amasra, önemli bir liman ve ticaret merkezi olarak gelişmeye devam etmiştir. Bu dönemde şehir, Karadeniz üzerinden yapılan deniz ticaretinde önemli bir rol oynamıştır. Osmanlı döneminde yapılan camiler, hanlar ve hamamlar, Bartın’ın tarihi dokusunu zenginleştiren yapılar arasında yer almaktadır. Ayrıca Bartın Çayı’nın etrafındaki ticaret ve tarım faaliyetleri de Osmanlı döneminde hızla gelişmiştir.

Cumhuriyet Dönemi

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte Bartın, 1924 yılında Zonguldak’a bağlı bir ilçe olmuş, 1991 yılında ise il statüsüne kavuşmuştur. Cumhuriyet döneminde şehirde tarım, ticaret ve turizm faaliyetleri gelişmeye başlamış ve Bartın, Karadeniz’in önemli liman şehirlerinden biri haline gelmiştir. Son yıllarda özellikle turizm alanında büyük bir gelişme göstermiş olan Bartın, tarihi ve doğal güzellikleriyle Türkiye’nin önemli turistik destinasyonları arasında yer alır.

Bartın’ın İlçeleri

Bartın, toplamda 4 ilçeye sahiptir ve her ilçesi farklı tarihi ve doğal güzellikleri ile öne çıkar. İşte Bartın’ın ilçeleri ve nüfus bilgileri:

Bartın’ın Ekonomisi

Bartın ekonomisi büyük ölçüde tarım, balıkçılık, ormancılık ve turizme dayalıdır. Tarımda, Bartın’ın verimli topraklarında buğday, mısır, patates, fındık ve meyvecilik gibi ürünler yetiştirilir. Özellikle fındık üretimi bölgenin tarımsal faaliyetlerinde önemli bir yer tutar. Bartın, ayrıca hayvancılık ve arıcılık faaliyetleriyle de bilinir. Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık, kırsal alanlarda yaygın olarak yapılmaktadır.

Bartın’ın deniz kıyısında yer alması, balıkçılık sektörünü de önemli kılar. Karadeniz’den elde edilen hamsi, palamut, lüfer gibi balık türleri, hem yerel pazarda hem de ülke çapında tüketilmektedir. Ormancılık da Bartın’ın dağlık ve ormanlık yapısı sayesinde gelişmiştir ve kereste, mobilya ve kağıt üretimi yapılmaktadır.

Son yıllarda Bartın, turizm sektörü ile de ekonomisinde önemli bir büyüme yaşamıştır. Özellikle Amasra, turizm açısından büyük bir cazibe merkezi olup, yaz aylarında çok sayıda turist çekmektedir. Tarihi kaleler, plajlar, koylar ve Bartın’ın doğal güzellikleri turizmi canlandıran başlıca faktörlerdir. Ahşap tekne yapımı ise özellikle Kurucaşile ilçesinde geleneksel bir zanaat olarak sürdürülmektedir.

Amasra ve Turizm Potansiyeli

Bartın’ın en bilinen turistik bölgesi olan Amasra, şehrin kuzeybatısında yer almakta olup, antik dönemde Sesamos adıyla anılmıştır. Karadeniz kıyısında doğal güzellikleri ve tarihi yapıları ile dikkat çeken Amasra, özellikle yaz aylarında tatilcilerin tercih ettiği bir destinasyondur. Amasra’da yer alan Amasra Kalesi, Bizans dönemine ait olup, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştır. Kale, deniz kıyısındaki yüksek bir tepe üzerine kurulmuş ve Amasra’nın muhteşem manzarasına hâkimdir.

Amasra’nın bir diğer önemli turistik noktası Çekiciler Çarşısı’dır. Ahşap el sanatları ve hediyelik eşya dükkanlarıyla ünlü olan bu çarşı, bölgenin kültürel zenginliğini yansıtan bir alandır. Ayrıca Amasra Plajı, temiz denizi ve doğal güzellikleriyle tatilcilerin gözdesidir. Amasra Müzesi ise bölgenin arkeolojik ve etnografik eserlerini sergileyen önemli bir müzedir.

Bartın Çayı ve Taşımacılık

Bartın Çayı, Türkiye’de üzerinde taşımacılık yapılabilen tek akarsu olma özelliğine sahiptir. Çayın bu özelliği, bölgenin tarihsel olarak ticaret ve ulaşım açısından önemli bir rol oynamasını sağlamıştır. Bartın Çayı, çevresindeki doğal güzelliklerle birlikte tekne turları ve doğa yürüyüşleri gibi turistik aktivitelere de ev sahipliği yapmaktadır. Çayın üzerinde yer alan taş köprüler ve çevresindeki yeşil alanlar, Bartın’ın doğal güzelliklerine ayrı bir estetik katmaktadır.

Ulaşım Sistemi

Bartın, kara yolu ulaşımı ile çevre illere bağlantı sağlamaktadır. D-010 Karayolu ve D-755 Karayolu üzerinden Zonguldak, Karabük, Kastamonu ve diğer illere ulaşım mümkündür. Şehirde demir yolu ve hava yolu ulaşımı olmamakla birlikte, en yakın havaalanı Zonguldak’ta yer alan Zonguldak Çaycuma Havalimanı’dır. Şehir içi ulaşım ise otobüs ve minibüslerle sağlanmaktadır. İlçelerine ve çevre köylere de düzenli otobüs seferleri yapılmaktadır.

Bartın’ın Nüfusu

Bartın’ın 2023 yılı itibarıyla toplam nüfusu 130.292’dir. Nüfusun büyük kısmı Bartın Merkez ve Amasra ilçelerinde yoğunlaşmıştır. Kırsal kesimde yaşayan nüfus ise tarım, hayvancılık ve balıkçılıkla geçimini sağlamaktadır. Bartın, son yıllarda turizmdeki gelişmelere paralel olarak yaz aylarında önemli ölçüde nüfus artışı yaşamaktadır.

Belediye Başkanları

Bartın Belediyesi, şehirdeki altyapı projeleri, çevre düzenlemeleri ve tarihi yapıların korunması konularında çeşitli projeler yürütmektedir. Ayrıca turizmin geliştirilmesi ve Amasra’nın tanıtımı için önemli çalışmalar yapılmaktadır.

Tarihi Yapılar ve Turistik Yerler

Amasra Kalesi

Amasra Kalesi, Bartın’ın en bilinen tarihi yapılarından biridir. Roma, Bizans ve Ceneviz dönemlerinden kalma kale, hem savunma hem de ticaret yollarını koruma amacıyla inşa edilmiştir. Kale, iki bölümden oluşmaktadır: Sormagir Kalesi ve Zindan Kalesi. Amasra Kalesi, denize hâkim konumu ve tarihî dokusuyla turistlerin ilgisini çeken önemli bir yapıdır.

Küre Dağları Milli Parkı

Küre Dağları Milli Parkı, Bartın’ın doğal güzelliklerinden biridir ve Türkiye’nin en önemli milli parklarından biri olarak kabul edilmektedir. Park, zengin bitki örtüsü, mağaralar, derin vadiler ve şelalelerle dikkat çeker. Yürüyüş, kampçılık ve doğa sporları için ideal bir alan olan Küre Dağları, doğa tutkunlarının ilgisini çeken bir destinasyondur.