Dünya çapında Kodak olarak bilinen Eastman Kodak, XIX yüzyılda kuruldu. Hemen fotoğrafçılıkta bir yenilikçi haline geldi. Marka, amatör fotoğrafçılık için bir tüketici pazarı yaratması ve Hollywood filmleri yapmak için teknolojiye öncülük etmesiyle tanınmaktadır. Şirketin kurucusu George Eastman, kendi kendini yetiştirmiş bir adamdır. Bağımsız bir zihnin benzersiz bir kişiliğidir. Kodak’ı yaratan girişimci neden bu kadar fazla ilgiyi hak ediyor?
Başarıya giden yol!
Kodak hikayesi, 24 yaşındaki George Eastman’ın Santo Domingo yakınlarındaki yeni bir ABD deniz üssünün etrafındaki araziye yatırım yapmakla ilgilenmesiyle başladı. George seyahatini planlamaya başladığında, bir arkadaşı ona tüm yatırım fırsatlarını belgelemesi için bir kamera almasını tavsiye etti. Gezi gerçekleşmedi. Ancak Eastman ilk kamerasını çoktan satın aldı. Kısa süre sonra hobi olarak fotoğrafçılığa başladı.
O zamanlar fotoğrafçılık ciddi bir para ve zaman yatırımı gerektiriyordu. Eastman’ın satın aldığı “kit”, sabunluk boyutunda bir kamera, bir tripod, bir fotoğraf plakası standı, bir karanlık oda çadırı, bir nitrat banyosu ve fotoğrafçılık için gerekli bir su kabından oluşuyordu. Profesyonel fotoğrafçılar bunca zahmete katlanırdı ama Eastman bu kadar büyük ekipmanı küçük odasında tutmak istemiyordu.
Sadece üç yıl sonra mekanik olarak kuru plak üreten bir makine geliştirdi. Çeşitli geliştirmeler için ABD patenti aldı. 1880’de üretimine başladı. Bir yıl sonra bir bankadaki tam zamanlı işinden ayrıldıktan sonra kendini tamamen fotoğrafçılığa adadı. 1880’lerin sonunda, Eastman ilk perakende mağazasını Londra, Oxford Street’te açtı. Bunu kısa süre sonra Paris ve diğer şehirlerdeki mağazalar izledi. Aynı zamanda, Eastman ürün için yeni bir isim buldu: Kodak. Slogan şuydu: “Siz düğmeye basın, gerisini biz hallederiz.” Fikir ve isim hızla yayıldı.
Kodak neden başarılı oldu?
Her şeyden önce, başarının nedeni, George Eastman’ın fotoğrafı demokratikleştirmeye karar vermesiydi. Çekim şeklimizi değiştirerek bunu herkes için erişilebilir hale getirmenin mümkün olduğuna inanıyordu. Yenilikçi Kodak fotoğraf makinesinin geliştirilmesiyle Eastman, fotoğrafçılıkla ilgilenen herkesin hantal ekipman olmadan kaliteli fotoğraflar çekmesini mümkün kıldı.
Sonraki yıllarda şirket, kurucusunun hedefine ulaşmasına yardımcı olan yenilikler ve buluşlar geliştirdi. Kodak’ın teklifleri müşteri ihtiyaçlarını karşılarken, Eastman Company’nin iş modeli kârlıydı. Kodak’ın iş stratejisi, bıçaklardan para kazanmak için pratikte jilet dağıtan kurucusu Gillette’in modelini takip etti. Kodak fotoğraf makineleri, ek bir ürün olan filmin satışlarını artırmak için düşük bir fiyata satıldı. Müşteriler bir Kodak fotoğraf makinesiyle fotoğraf çektikten sonra fotoğraf makinesini fotoğrafların basıldığı Kodak fabrikasına gönderdiler.
Dahi yönetim
Şirketimizin geçmişteki ve devam eden refahı, bir patentin veya buluşun değerine bağlı değildir. Eastman, kalitenin yalnızca aşırı beceri ve sıkı çalışmayla sağlanabileceğini söylemiştir. Ayrıca bunun yalnızca bireyler tarafından değil, tüm kuruluş tarafından sağlanabileceğini söyledi.
Eastman Kodak, çalışanlara eğlence alanları, sağlık ve sigorta programları ve emeklilik hakları gibi olanaklar sağlamada liderdir. Eastman Kodak şikayet ve öneri kitaplarını ilk çıkaranlardan biriydi. En büyük yenilik, 1912’de getirilen “ücret temettüsü” idi. Her baharda, her seviyedeki işçi, son beş yıldaki ücretlerinin %2’sine eşit bir ikramiye çeki aldı. Buna ek olarak, çalışanlar hisseleri satın alabilir ve ardından her biri 100 ABD Doları nominal değerde 575 ABD Dolarına satabilir. Çalışanların yüksek refah seviyesi sayesinde Eastman Kodak, Amerikan endüstrisindeki en düşük çalışan devir oranlarından birine sahipti. Bu da yılda %10’dan aza tekabül etmekteydi.
Dijital ve Analog
1980’lerde fotoğraf endüstrisi dijital teknolojiye doğru kaymaya başladı. Dijitalleşmenin Kodak için bir sonraki mantıklı adım olduğu düşünmekteydi. Bununla birlikte, marka yine eşlik eden malzemelere güvenmeye karar verdi. Yeni bir yön yazıcılar geliştirdi. Rakipleri pahalı mürekkepler satarak para kazanırken şirket, pahalı yazıcılar ve ucuz mürekkepler üreterek baskı endüstrisine odaklandı.
Anlaşıldığı üzere, dijital kameralar en çığır açan keşif değildi. Akıllı telefonlar dünyayı kasıp kavurdu ve dijital kamera üreticilerinin satışları hızla düşmeye başladı. Tüketiciler, fotoğrafları basmaktan dijital cihazlarda depolamaya veya sosyal medya platformlarında çevrimiçi olarak yayınlamaya geçti.
Facebook’tan yıllar önce, Kodak beklenmedik bir iş hamlesi yaptı. 2001’de Ofoto adlı bir fotoğraf paylaşım sitesini satın aldı. Ne yazık ki Kodak, sonunda Instagram’a geçmek yerine Ofoto’yu daha fazla insanı dijital görüntü basmaya ikna etmek için kullandı. Ancak Kodak işi, kelimenin tam anlamıyla dijital devrimi kaçırdı. Uyum sağlayamadı ve bu nedenle çöktü. Şirket 2012 yılında iflas ilan etmek zorunda kaldı.
Kodak iflasının nedenleri
1. Beyaz boşluğun tanımlanamaması
Şirketler genellikle işlerini etkileyen yıkıcı trendler görürler ve genellikle gelişmekte olan pazarlara katılmak için yeterli kaynağı çekerler. Başarısızlıkları genellikle yeni iş modellerini gerçekten kucaklayamamalarından kaynaklanır. Kodak dijital fotoğraf makinesini yarattı. Teknolojiye yatırım yaptı ve hatta fotoğrafların çevrimiçi olarak kullanılabileceğini fark etti. Ancak, çevrimiçi fotoğraf paylaşımının yeni bir iş olduğunu ve yalnızca baskı işini genişletmenin bir yolu olmadığını anlayamadı.
2.Özgüven
Nişinde sağlam bir yer edinen kuruluş, kendisini eleştirel olarak değerlendirmeyi bıraktı. Fuji eski teknoloji olan film işiyle daha iyi çalışmaya başladığında, Kodak artık dijital devrimle baş edemiyordu.
3. Kurumsal çeviklik eksikliği
Kodak’ın stratejik yaratıcılıktan yoksun olması, endüstrinin kendisinin ve içinde bulunduğu endüstri türünün yanlış anlaşılmasına yol açtı. Bu da daha sonra dijital çağa doğru temel bir geçişle yok edildi. Stratejik sorunlar zor yollarla ele alındı. Üretim süreci hataları maliyetli ve karlılık yüksek olduğu için Kodak riskli kararlardan kaçındı. Bunun yerine statükoyu korumak için prosedürler ve politikalar geliştirdi.
Başka bir hata üzerine dersler
Kodak’ın başarısızlığını analiz ederek ne anlaşılabilir;
- Strateji, iş modelleri ve inovasyon yönetimine yönelik yaklaşımlar sürekli olarak gözden geçirilmelidir;
- Şirketin rekabet avantajlarını korumaktan radikal ve devrim niteliğinde değişikliklere geçmeye hazır olun;
- Esnekliği bir kurumsal gelişim stratejisi olarak benimseyin.
Küllerden diriliş
Ancak 2013 yılında şirket New York Menkul Kıymetler Borsası’na döndüğünü duyurdu. Günümüzde Kodak, yenilenen iş stratejisiyle toplu fotoğrafçılık yerine ambalaj tasarımı ve üretimine, karmaşık baskı makinelerinin üretimine ve elektronik bileşenlerin (ekranlar ve mikrodevreler) basılmasına odaklanmaktadır. Yeni strateji, Kodak’ın iflastan çıkmasına ve pazarda kalmasına izin vermektir.
