Biatlon nedir?

Biatlon, kros kayağı ile tüfek atışını birleştiren bir Kış Olimpik kayak sporudur. Erkekler ve kadınlar olarak ikiye ayrılmaktadır.

Biatlonun ortaya çıkış tarihi ve gelişimi

Biatlonun atası, birçok kuzey halkı arasında yaygın olan kayaklarla avlanmak olarak kabul edilmektedir. Bu gerçek, Norveç’te bulunan 5000 yıllık kaya oymaları tarafından doğrulanmaktadır. İlk kez, 1767’de İsveç-Norveç sınırındaki sınır muhafızları, belli belirsiz bir biatlona benzeyen bir yarışma düzenlemişlerdir. Bu yarışmada orta dik bir yokuştan inen katılımcılar, 40-50 adım mesafedeki bir silahtan belirli bir hedefi vurmak zorunda kalmışlardır. Ayrıca Chamonix’teki 1924 Kış Olimpiyatları, modern biatlona çok benzeyen bir spor olan ilk “askeri devriye yarışmasına” ev sahipliği yapmıştır.

1954’te Uluslararası Olimpiyat Komitesi, biatlon’u bir spor olarak resmen tanımıştır. Aynı zamanda 17 Kasım 1956’da Uluslararası Modern Pentatlon Federasyonu, modern biatlon yarışmaları düzenleme kurallarını onaylamıştır.

Biatlon Kuralları

Yarışa katılanlar hakemin işareti ile başlamaktadır. Disipline bağlı olarak, başlangıç ​​ortak veya ayrı olabilmektedir (sporcular belirli aralıklarla başlamaktadır). Belli bir mesafeyi geçtikten sonra sporcular hedef atış için beklemektedir. Sporcunun hedefleri kaçırması durumunda, sporcu penaltı döngülerini geçerek cezalandırılmaktadır. Ya da sadece bir ceza süresi almaktadır.

Yarış sırasında, sporcuların aşağıdakileri yapması yasaktır;

• Turları kesmek,
• Penaltı turlarını görmezden gelmek,
• Diğer sporcular üzerinde kasıtlı fiziksel darbe uygulamak.

Yarışın galibi, parkurda en iyi zamanı yakalayan biatloncu olmaktadır.

Yarışın Etapları

Kayak yarışının etabı açık ve anlaşılır olmaktadır. Normal kayak yarışından hiçbir farkı yoktur. Sporcular serbest bir kayak stili kullanmaktadır.

Yarışa bağlı olarak, sporcular ilk serbest olandan başlayarak atış şeritlerini rastgele (sprint veya yarış) veya kesinlikle sırayla (takip, yarış ve grup start sprint) işgal edebilmektedirler.

İlk atış poligonunda toplu startta, atlet, sayısı başlama numarasına karşılık gelen atış koridorundan atış yapmaktadır. Bayrak yarışlarında atış koridoru takımın çıkış sayısına göre belirlenmektedir. Ayrıca bayrak yarışı hariç tüm yarış türlerinde, her atış hattında biatletin 5 atış hakkı vardır. Bunun dışında ise, rölede her dönüşte 3 ek kartuş kullanabilirsiniz.

Biatlon Atış Pozisyonları Yüzüstü Pozisyon

Yüzüstü pozisyondan atış yaparken, sporcular aşağıdaki kurallara uymalıdır;

• Tüfek sadece sporcunun kollarına, omuzlarına ve yanaklarına temas edebilmektedir.
• Tüfeği destekleyen elin iç tarafı (avuç içi) yerden açık bir şekilde kaldırılmalıdır.

Ayakta durma pozisyonu sırasında atış yaparken sporcular herhangi bir destek olmadan ayakta dururlar. Ayrıca sadece kollar, omuzlar, yanak ve göğüs (omuza karşılık gelen taraf) tüfeğe dokunabilmektedir. Tüfeği tutan el göğse veya uyluğa dayanabilmektedir.

Pist ve atış poligonu

Pist

• Biatlon yarışmaları, bir kayak pistleri ağı ile çevrili merkezi stadyum alanını içeren tesislerde yapılmaktadır. Stadyumun alanı genellikle bir atış poligonu, toplu bir başlangıç ​​için uygun bir başlangıç ​​ve bitiş alanı içermektedir. Bu alanda 150m ceza sahası, teknik bina, test alanı, takım kayak yağlama odaları, seyirci alanı ve diğer gerekli altyapı bulunmaktadır.
• Başlangıç ​​ve bitiş alanları, atış poligonu, ceza döngüsü ve devir teslim alanı, seyircilerin çoğunluğu tarafından müsabakayı iyi bir şekilde görebilecek şekilde, aynı seviyede yakın bir yerde bulunmalıdır. Bu alanlar ve parkurun kritik bölümleri, sporcuların yarışma sırasında parkurdan düşmesini önlemek ve yarışmaya katılmayanları erişimden korumak için çitle çevrilmelidir.
• Ancak, televizyon yayınlarının organizasyonuna müdahale etmemek için çitlerin yüksekliği ve sayısı mümkün olduğunca düşük tutulmalıdır. Pist yönüne dik açılarda bulunan başlangıç ​​çizgisi kırmızı ile işaretlenmelidir. Başlangıç ​​parkurları, numaralarına göre numaralarla işaretlenmelidir. İşaretçi sayısı, yarıştaki takım sayısıyla eşleşmelidir. İşaretçi, her parçanın solunda yer almalı ve ön ve arka taraflarda numarayı göstermelidir.
• İşaretlerdeki numaralar en az 20 cm yükseklikte olmalı ve sporcular ve televizyon tarafından açıkça görülebilmelidir. Başlangıç ​​alanında, diyagramı ve pist profilini içeren bir skorbord kurulmalıdır.
• Başlangıç ​​çizgisinde, yarışma parkurunun yürütüldüğü sırayı gösteren renkli bir işaret bulunmalıdır. Bireysel ve sprint yarışları için başlangıç ​​alanında başlangıç ​​çizgisinden açıkça görülebilen bir başlangıç ​​zamanlayıcısı olmalıdır.
• Takip için, başlangıç ​​saati her bir başlangıç ​​kulvarında olmalıdır. Aynı yerde veya başlangıç ​​alanının yanında, günün o anki saatini gösteren ve bu bölgeden sporcular tarafından açıkça görülebilen bir saat vardır. Parkur, sporcunun herhangi bir zamanda hareketin doğruluğundan şüphe duymayacağı şekilde işaretlenmelidir.

Atış poligonu

Biatlon eğitimi ve yarışmaları sırasında atışların yapıldığı yerdir. Hem hedeflerin hem de atış çizgisinin çoğu seyirci tarafından açıkça görülebilmesi için stadyumun ortasına yerleştirilmelidir. Atış poligonu düz olmalı, yanlarda ve hedeflerin arkasında güvenlik surları ile çevrili olmalıdır. Atış poligonunun yeri ve ekipmanı, bitişik pistlerde, stadyum alanında ve çevresinde güvenliği sağlamalıdır. Yönü, özellikle kuzeye doğru, yarışma sırasında daha iyi aydınlatma koşulları yaratmaya yardımcı olmalıdır.

Güvenlik ekipmanı, müsabakanın seyirciler veya televizyon tarafından görülmesini engellememelidir. Atış poligonu önünde hakemler, teknik personel ve yarışmacılar için en az 25 m genişliğinde bir alan çitle çevrilmelidir. Müsabaka süresi boyunca bitiş ve sopanın devri alanında, her takım için bir yemek noktası ve sıcak giyinme odaları bulunmalıdır.

Biatlon hedefi, plakanın girintisindeki 115 mm çapında siyah bir dairedir. Ayakta atış yaparken, dairenin herhangi bir bölgesindeki bir vuruş sayılmaktadır. Yüzükoyun atış yaparken ise, sadece merkezi 115 mm dairenin merkezine denk gelen 45 mm çapında siyah bir daire sayılmaktadır.

Biatlon silahları için donatım

Küçük kalibreli havalı tüfek

Biatlon tüfeği 22 kalibreye sahiptir. Ayrıca 3,5 kg’dan fazla değildir. Tetiği engelleyen bir mekanizma ile donatılmıştır. Yeniden yükleme ise manuel olarak yapılmaktadır. Ayrıca klipsler sadece beş tur için tasarlanmıştır.

Biatlon için kayaklar

Minimum kayak uzunluğu, sporcunun boyundan en az 4 santimetre daha kısa olmalıdır. Biatletler için kayak direkleri sıradan kayakçılardan daha uzundur. Kural olarak çene veya ağza kadar uzanmaktadırlar. Bu nedenle vücut ısısını koruyan ve rüzgar direncini azaltan özel tek parça takım elbise kullanılmaktadır.

Biatlon Sprint’te yarış türleri

Disiplinde erkekler için parkur 10 km, kadınlar için 7,5 km’dir. Sporcular, biri ayakta, diğeri yatarken olmak üzere iki atış çizgisini aşmalıdır. Biatlet atışı kaçırırsa, ceza döngüsüne gitmesi gerekmektedir. Atış mesafesi uzunluğu 150 metredir. Yarışta sporcular sırayla koşmaktadır.

Sprint, biatlon yarışmalarının ilk aşamasıdır. Bu disiplinde sporcular sprinti bitirdikleri sıraya göre başlamaktadır. Takip yarışında parkur uzunluğu erkeklerde 12,5 km, bayanlarda ise 10 km’dir. Sprint’ten farklı olarak, takip yarışında 4 atış çizgisi vardır. Bunlardan 2’si yüzüstü pozisyonda ve 2’si ayakta pozisyonda olmaktadır.

Toplu başlangıç. Adından da anlaşılacağı gibi bu disiplinde genel bir başlangıç ​​vardır. Toplu startın ayırt edici bir özelliği, o yıl için mevcut sıralamadaki en iyi 30 sporcunun bu yarışa katılmasıdır. Toplu çıkış mesafesi erkeklerde 15 km, kadınlarda 12,5 km (4 atış hattı ile).

Bireysel yarış. Bu biatlondaki en büyük yarıştır. Ferdi yarışta mesafe erkeklerde 20 km, bayanlarda 15 km (4 atış hattı ile). Bu disiplinde, ıskalayan sporculara ceza çemberi değil, ceza dakikaları verilmektedir.

Bayrak yarışı. Bu yarışa 4 sporcudan oluşan takımlar katılmaktadır. Her birinin kendi 7,5 km etabı ve 2 atış hattı bulunmaktadır. Sporcunun ıskalaması durumunda ek kartuşlar (3 adet) kullanabilmesi önemlidir. Yeniden yükleme manuel olarak yapılmaktadır. Röle, diğer biatlon türleri gibi, erkekler ve kadınlar için ayrı ayrı yapılmaktadır.

Biatlon kupası yarışmaları

• Biatlon Dünya Kupası. Her biri birkaç erkek ve kadın yarışını içeren etaplardan oluşmaktadır. Müsabakalar erkekler ve kadınlar arasında yapılmakta ve bireysel yarış, sürat koşusu, takip, toplu start, bayrak yarışı, karma bayrak yarışı, tekli karma bayrak yarışı performanslarını içermektedir. Dünya Kupası sonuçlarına dayanarak, hem bireysel disiplinlerde, hem de genel sıralamada en iyi biatletlerin sıralaması korunmaktadır.
• Avrupa Açık Kupası (IBU Kupası). Önem ve temsiliyet açısından IBU Cup, Dünya Kupası’ndan sonra ikinci sırada yer almaktadır.
• Kuzey Amerika Kupası.
• Güney Amerika Kupası.
• Asya Kupası.

Kupa Dışı Biatlon Müsabakaları

• Olimpiyat Oyunları, biatlondaki en prestijli uluslararası müsabakadır. Biatlon Dünya Şampiyonası (WCH), prestij açısından yalnızca Olimpiyat Oyunlarından sonra ikinci olan en büyük uluslararası biatlon yarışmasıdır.
• Avrupa Açık Biatlon Şampiyonası.
• Kuzey Amerika Şampiyonası.
• Güney Amerika Şampiyonası. Asya Şampiyonası.
• Rusya Biatlon Şampiyonası.

Biatlon Yapıları

• Uluslararası Biatlon Birliği (IBU), ulusal federasyonları ve biatlonu temsil eden diğer kuruluşları bir araya getiren uluslararası bir biatlon federasyonudur. Birliğin merkezi Avusturya’da, Salzburg şehrinde bulunmaktadır.