Galatasaray Spor Kulübü

Temel bilgiler

Galatasaray spor topluluğunun bir parçası olan ve İstanbul şehrine ikamet eden spor kulübüdür. Takımın futbol kategorisi, Türkiye süper liginde yer almaktadır. 1905 yılında kurulmuştur. Takım, iç saha maçlarını 55.147 seyirci kapasiteli Türk Telekom Arena stadyumunda oynamaktadır. Ülkedeki en başarılı futbol kulüplerinden bir tanesidir. 20 kez Türkiye Şampiyonu, 15 kez Türkiye Kupası, 13 kez Türkiye Süper Kupası, UEFA Kupası, UEFA Süper Kupası başarıları arasında bulunmaktadır.

Galatasaray, UEFA Kupası’nı turnuva boyunca tek mağlubiyet almadan kazanan iki takımdan bir tanesidir. Ayrıca Şampiyonlar Ligi grup aşamasında grubu üçüncü sırada bitirerek bu turnuvayı kazanan ilk takım olmuştur. Herkesin bildiği üzere 1999/2000 UEFA Kupası finalinde Galatasaray, Arsenal’i penaltılarda 4-1 yenerek Avrupa Kupasını kazanan ilk Türk kulübü olmuştur. Aynı zamanda iç saha maçlarında en uzun galibiyet serisi rekorunu da elinde bulundurmaktadır. 13 Mayıs 2001’den 8 Aralık 2002’ye kadar takım evinde üst üste uluslarası 24 maç kazanmıştır. Ayrıca Ocak 2001’de Galatasaray, “Dünyanın En İyi Futbol Kulübü” sıralamasında zirvede yer almıştır.

Tarihi

Fransız Lisesi modelinden etkilenen Galatasaray Lisesi, Eylül 1868’de çok daha modern bir okul haline gelmiştir. Lisede Fransızca eğitim için birincil dildi ve birçok öğretmen Avrupa kökenine dayanmaktaydı. Öğrenciler arasında Osmanlı İmparatorluğu’nun tüm dini ve etnik topluluklarının temsilcileri vardı. Okulda, spor (esas olarak jimnastik) yeni bir ders konusu olarak tanıtılmıştır. Mösyö Courrel lisede ki ilk jimnastik öğretmeniydi. 1899’da “futbol” ilk kez Galatasaray Lisesi’nde ortaya çıkmıştır. Ancak öğrenciler okulun Büyük Avlusunda sadece topla oynamışlardır.

1902 sonbaharında Ali Sami Yen, Sufi amcasını Moda’da ziyarete gitmiş ve yolda İngilizlerin Moda sahasında futbol oynadığını görmüştür. O tarihte arkadaşlarına bu yeni sporu anlatarak, 14 Ekim 1905’te Galatasaray takımı kurulmuştur. Galatasaray’ın ilk kaydedilen fotoğrafı (1905) Kulübün kuruluşunun arkasındaki itici güç olan Ali Sami Yen’in yanı sıra Asım Tevfik Sonumut, Emin Bülent Serdaroğlu, Celal İbrahim, Boris Nikolov, Milo Bakic, Pavle Bakic, Bekir Sıtkı Birjan, Tahsin Nihat, Reşat Şirvanizade, Hüseyin Hüsnu, gibi isimler bulunmaktadır. Böyle bir kulübün kurulması kararında Cevdet Kalpakçıoğlu ve Abidin Daver de yer almıştır. İlk maçları ise, Kadıköy Faure okuluna karşı gerçekleşmiştir. Bu maçı Galatasaray 2-0 kazanmıştır.

Takım renkleri

İlk başlarda Galatasaray’ın renkleri kırmızı beyazdı. Bunlar modern Türk bayrağının renkleridir. Ancak o tarihte Türkiye Cumhuriyeti kurulmamıştı. Dolayısıyla bu karar günün baskıcı yönetimi arasında rahatsızlık yaratmıştır. Bu nedenle yönetim oyuncular üzerinde baskı kurarak renkleri değiştirmiştir. Yeni renkler 26 Aralık 1906’da sarı ve siyaha çevrilmiş ve yarıya bölünmüş sekiz parçalı tasarım içeren forma kullanılmıştır. İlk formalar William Shillcock’un Birmingham merkezli, İngiltere’deki spor mağazasından sipariş edilmiştir. Hazırlık maçında Baltalimani’na 0-5 ağır bir yenilgiden sonra, yeni renkler sarı ve siyah olarak kabul edilmiştir. 6 Aralık 1908’de ise yeni renkler seçilmiştir. Yeni renkler günümüzde devamlılığını sürdüren kırmızı ve sarı renkleridir.

Ali Sami Yen’in bu konu hakkındaki sözleri şu şekildedir;

Takımımızın üzerinde parlayan sarı-kırmızı bir alev hayal ettik ve bunun bizi zafere götüreceğini düşündük. Gerçekten de öyle oldu.

İsminin ortaya çıkışı

Klübün ismi konusunda kimilerinin Gloria (zafer), kimilerinin de Audace (cesaret) önerdiği tartışmalar olmuştur. Ancak karar verildiğinde son isim Galatasaray olmuştur. Takımın kuruluş  Amacı ise İngilizler gibi birlikte oynamak, bir renge ve bir isme sahip olmak ve Türk olmayan takımları yenmekti.

Ali Sami Yen, Araştırmacı Cem Atabeyoğlu’na göre Galatasaray adını ilk tesadüflerden birinden almıştır. Bu maçta “Galatasaray”, “Rum” kulübünü 2-0 yendiğinde, seyirciler onlara “Galata Sarayı efendileri” adını vermişlerdir. Bu olaydan sonra takım üyeleri bu ismi benimsediler ve kendi kulüplerine “Galata” demeye başlamışlardır. Osmanlı döneminde dernekler kanunu olmadığı için kulüp resmi ismi olarak tescil edilememiştir. Ancak 1912 tarihli Dernekler Kanunu’ndan sonra kulüp yasal olarak tescil edilmiştir. Bu da Galatasaray’ın ilk Türk futbol kulübü olmasını getirmiştir. Kurucu Ali Sami Yen ile birlikte Asım Tevfik Sonumut, Reşat Şirvani, Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver ve Kamil gibi bu sporu yapmak isteyenler, takımın ilk kurucuları olmuştur.

Futbol Stadı

Galatasaray’ın stadyumu, İstanbul’un Şişli semtinde bulunan modern çok işlevli Türk Telekom Arena’dır. Arena 52.650 seyirci kapasitelidir.

Türk telekom Arena stadyumunun temeli 13 Aralık 2007’de hükümet yetkililerinin katılımıyla gerçekleşmiştir. Stadın İnşaat maliyeti o dönem için 128 milyon Euro’idi.

2016 Avrupa Futbol Şampiyonası’na, Türkiye Futbol Federasyonu kendi ülkesinde ev sahipliği yapmak için başvuruda bulunmuştur. Bu karar sebebi ile, stadyumun tasarımında UEFA standartlarına göre kıta şampiyonasının yarı final aşaması maçlarına ev sahipliği yapabilecek şekilde değişikliklere gidilmiştir.

Stadyumun adının hakları en büyük telekomünikasyon şirketi Türk Telekom’a 10 yıl süreyle 100,5 milyon dolara verilmiştir.

“Türk Telekom Arena”nın büyük açılışı 15 Ocak 2011 tarihinde “Galatasaray” ve “Ajax” futbol kulüpleri arasında oynanan hazırlık maçıyla gerçekleşmiştir. Stadyumda ki ilk maç, 0:0’lık bir skorla sona ermiştir.

Galatasaray’ın yeni arenadaki ilk resmi maçı, ev sahibi ekibin 1-0’lık galibiyetiyle sonuçlanan Sivasspor maçıdır. Yeni arenada ilk golü Türk savunma oyuncusu Servet Çetin kaydetmiştir.

18 Mart 2011’de Fenerbahçe’ye karşı oynanan maçta, spor sahalarında desibel cinsinden “gürültü” dünya rekoru kırılmıştır. Bu rakam 131,76 dB ile Guinness Rekorlar Kitabı’na girmiştir.

Kazanılan kupalar

  • Süper lig kupaları: 1961–62, 1962–63, 1968–69, 1970–71, 1971–72, 1972–73, 1986–87, 1987–88, 1992–93, 1993–94, 1996–97, 1997. –98, 1998 –99, 1999–2000, 2001–02, 2005–06, 2007–08, 2011–12, 2012–13, 2014–15, 2017–18, 2018–19.
  • Türkiye Kupası: 1962–63, 1963–64, 1964–65, 1965–66, 1972–73, 1975–76, 1981–82, 1984–85, 1990–91, 1992–93, 1995–96 , 1998. –99, 1999–2000, 2004–05, 2013–14, 2014–15, 2015–16, 2018–19.
  • Türkiye Süper Kupası: 1966, 1969, 1972, 1982, 1987, 1988, 1991, 1993, 1996, 1997, 2008, 2012, 2013, 2015, 2016, 2019.
  • Uluslararası kupalar: UEFA kupası (1999-2000) ve Avrupa Süper kupası (2000).

2000 UEFA kupasını kazanan kadrosu

  • Fatih Terim (Teknik Direktör)
  • Claudio Taffarel
  • Vedat İnceefe
  • Bülent Korkmaz (Kaptan)
  • Gheorghe Popescu
  • Emre Belözoğlu
  • Arif Erdem
  • Okan Buruk
  • Suat Kaya
  • Hakan Şükür
  • Gheorghe Hagi
  • Mehmet Yozgatlı
  • Fatih Akyel
  • Ümit Davala
  • Emrah Eren
  • Alper Tezcan
  • Bruno
  • Ahmet Yıldırım
  • Hasan Şaş
  • Burak Akdiş
  • Kerem İnan
  • Hakan Ünsal
  • Capone
  • Marcio
  • Ergün Penbe
  • Saffet Akyüz
  • Osman Coşkun
  • Mehmet Bölükbaşı

Tüm başkanları

  • Ali Sami Yen (1905 – 1918) (1925)
  • Refik Cevdet Kalpakçıoğlu (1919 – 1922) (1934)
  • Yusuf Ziya Öniş (1922-1924) (1950 – 1952)
  • Ali Haydar Şekip (1925)
  • Ahmet Robenson (1926)
  • Adnan Ibrahim Pirioğlu (1927)
  • Necmettin Sadak (1928 – 1929)
  • Abidin Daver (1929 – 1930)
  • Ahmet Kara (1930 – 1931) (1933)
  • Tahir Kevkep (1931 – 1932)
  • Ali Haydar Barsal (1932 – 1933) (1933 – 1934)
  • Fethi Isfendiyaroğlu (1933)
  • Saim Gögen (1936 – 1937)
  • Sedat Ziya Kantoğlu (1937 – 1939) (1944)
  • Nizan Nuri (1939)
  • Adnan Akıska (1939)
  • Tevfik Ali Çınar (1940 – 1942)
  • Osman Dardağan(1942 – 1943)
  • Muslihittin Peykoğlu (1944 – 1946)
  • Suphi Batur (1946 – 1950) (1965 – 1968)
  • Ulvi Yenal (1953) (1962 – 1964)
  • Refik Selimoğlu (1954 – 1956) (1960 – 1962)
  • Sadik Giz (1957 – 1959)
  • Selahattin Beyazıt (1969 – 1973) (1975 – 1979)
  • Prof. Dr. Mustafa Pekin (1973 – 1975)
  • Prof. Dr. Ali Uras (1979 – 1984) (1984 – 1986)
  • Dr. Ali Tanrıyar (1986 – 1988) (1988 – 1990)
  • Alp Yalman (1990 – 1992) (1992 – 1996)
  • Faruk Süren (1996 – 2001)
  • H. Mehmet Cansun (2001 – 2002)
  • Özhan Canaydın (2002 – 2008)
  • Adnan Polat (2008 – 2011)
  • Ünal Aysal (2011-2014)
  • Duygun Yarsuvat (2014 – 2015)
  • Dursun Özbek (2015 – 2018)
  • Mustafa Cengiz (2018 – 2021)
  • Burak Elmas (2021 – … ) ( Görevde)

Benzer konular