Kırşehir Hakkında Temel Bilgiler
Kırşehir, Türkiye‘nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan, köklü tarihi ve zengin kültürel mirasıyla bilinen bir ildir. Yaklaşık 240.000 nüfusa sahip olan Kırşehir, Hititlerden Osmanlılara kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Şehir, tarım ve hayvancılıkla öne çıkarken, aynı zamanda Selçuklu dönemi eserleri ve tasavvuf kültürüyle de tanınır. Ahilik teşkilatının doğduğu yer olarak bilinen Kırşehir, aynı zamanda ünlü Türk halk ozanı Aşık Paşa’nın memleketidir.
Coğrafi Konumu ve İklimi
Kırşehir, İç Anadolu Bölgesi’nin kuzeybatısında yer alır ve doğuda Nevşehir, kuzeyde Kırıkkale ve Yozgat, batıda Ankara ve güneyde Aksaray illeriyle komşudur. Şehir, Kızılırmak Nehri’nin kollarıyla beslenen verimli topraklara sahiptir. Kırşehir, genel olarak düz bir arazi yapısına sahip olmakla birlikte, ilin kuzeyinde ve güneyinde yer alan dağlık alanlar, ilin coğrafi çeşitliliğini artırır.
Kırşehir’de karasal iklim hâkimdir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı geçer. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinde ise ılıman hava koşulları gözlenir. Yıllık ortalama sıcaklık 11-12°C arasında değişir ve yıllık ortalama yağış miktarı 400 mm civarındadır. Özellikle kış aylarında kar yağışı yaygındır, bu durum tarım ve hayvancılık faaliyetlerini doğrudan etkiler.
Kırşehir’in Tarihçesi
Kırşehir’in tarihi, Neolitik Çağ’a kadar uzanır. Bölgede yapılan arkeolojik kazılar, Hititlerden Roma ve Bizans’a, Selçuklulardan Osmanlılara kadar birçok medeniyetin izlerini gün yüzüne çıkarmıştır. Şehir, özellikle Selçuklu döneminde büyük bir kültürel ve ekonomik merkez olarak öne çıkmıştır. Ahilik teşkilatının merkezi olması, Kırşehir’in sosyal ve ekonomik yapısını derinden etkilemiştir.
Hititler ve Frigler Dönemi
Kırşehir, Hititler döneminde önemli bir yerleşim yeri olarak bilinmektedir. Hititler, MÖ 2. binyılda Kırşehir ve çevresinde hüküm sürmüşlerdir. Hititlerin ardından bölge, Frigler tarafından ele geçirilmiştir. Frigler, tarım ve hayvancılıkla uğraşmış, Kırşehir ve çevresinde kendi kültürel izlerini bırakmışlardır. Özellikle Kırşehir çevresinde bulunan höyükler, bu dönemin en önemli kalıntılarından bazılarını barındırır.
Roma ve Bizans Dönemi
Roma İmparatorluğu döneminde Kırşehir, “Macissus” adıyla anılmıştır. Roma döneminde önemli bir yol kavşağında yer alan şehir, hem ticari hem de askerî açıdan stratejik bir konuma sahip olmuştur. Hristiyanlık döneminde, Bizans İmparatorluğu’nun kontrolünde kalan Kırşehir, bu dönemde kilise ve manastırlarla donatılmıştır. Roma ve Bizans döneminde şehir, Anadolu’nun önemli bir piskoposluk merkezi olmuştur.
Selçuklu ve Osmanlı Dönemi
Kırşehir, 11. yüzyılda Selçuklu Devleti’nin egemenliğine girmiştir. Selçuklular döneminde, Kırşehir önemli bir kültürel ve ekonomik merkez haline gelmiştir. Ahilik teşkilatının kurucusu Ahi Evran’ın burada faaliyet göstermesi, şehrin sosyo-ekonomik yapısını derinden etkilemiştir. Selçuklular döneminde yapılan birçok cami, medrese ve türbe, Kırşehir’in tarihî dokusunu oluşturan önemli eserler arasındadır.
Osmanlı döneminde de Kırşehir, önemli bir yerleşim merkezi olarak varlığını sürdürmüştür. Osmanlı İmparatorluğu’nun Anadolu’nun iç kesimlerinde kurduğu düzenin bir parçası olan Kırşehir, tarım ve hayvancılık faaliyetleri ile öne çıkmıştır. 19. yüzyılda Kırşehir, Osmanlı Devleti’nin sancaklarından biri haline gelmiş ve bu dönemde şehrin sosyo-ekonomik yapısı daha da güçlenmiştir.
Kırşehir’in İlçeleri
Kırşehir, merkez ilçe ile birlikte toplamda 6 ilçeye sahiptir. İlçeler, coğrafi özellikleri ve tarımsal üretim potansiyelleri ile birbirlerinden farklılık gösterir. Aşağıdaki tabloda Kırşehir’in ilçeleri ve temel özellikleri yer almaktadır:
İlçe Adı | İlçe Merkezi Nüfusu | Yüzölçümü (km²) | Coğrafi Konum |
---|---|---|---|
Merkez | 135.000 | 1.712 | Kırşehir’in ortasında |
Kaman | 35.000 | 1.304 | Kuzeydoğuda |
Mucur | 18.000 | 1.071 | Güneydoğuda |
Çiçekdağı | 14.000 | 1.273 | Kuzeybatıda |
Akpınar | 6.000 | 698 | Kuzeydoğuda |
Akçakent | 5.000 | 466 | Kuzeyde |
Boztepe | 3.500 | 594 | Güneyde |
İklim Yapısı
Kırşehir’de karasal iklim hüküm sürer. Şehirde yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve kar yağışlı geçer. Kış aylarında sıcaklıklar zaman zaman sıfırın altına düşebilir. Şehirde yıllık ortalama sıcaklık 12°C civarındadır. Yıllık yağış miktarı ise 400 mm civarındadır ve yağışlar genellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında yoğunlaşır. Şehirde kış aylarında kar örtüsü uzun süre kalıcı olabilir, bu da tarımsal faaliyetleri etkileyebilir. Kırşehir’in kırsal alanlarında ise mikroklimatik farklılıklar görülebilir.
Nüfusu
2023 yılı itibarıyla Kırşehir’in nüfusu yaklaşık 240.000’dir. Nüfusun büyük bir kısmı şehir merkezinde ve çevre ilçelerde yaşamaktadır. Kırşehir’in demografik yapısı, Türkiye genel ortalamasına göre daha dengeli ve kırsal nüfus oranı yüksektir. Şehir, geçmişte yoğun göç vermiş olmasına rağmen, son yıllarda ekonomik ve sosyal gelişmelerle birlikte nüfus artışı yaşamaktadır. Kırşehir’in nüfus yoğunluğu 38 kişi/km² civarındadır, bu da ilin büyük bir kısmının tarım ve hayvancılık faaliyetleri için kullanıldığını göstermektedir.
Ekonomisi
Kırşehir ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayalıdır. Buğday, arpa, şeker pancarı, ayçiçeği ve nohut gibi ürünler ilin başlıca tarım ürünleri arasındadır. Hayvancılık, özellikle küçükbaş hayvancılık, il ekonomisinde önemli bir yer tutar. Kırşehir’de aynı zamanda organik tarım faaliyetleri de yaygınlaşmıştır. Sanayi sektörü ise ağırlıklı olarak tarıma dayalı sanayi ürünleri üzerine gelişmiştir. Gıda, un ve yem fabrikaları Kırşehir’in sanayi sektöründe öne çıkan işletmeleridir. Kırşehir, son yıllarda enerji sektöründe de adından söz ettirmekte olup, özellikle jeotermal enerji potansiyeli ile dikkat çekmektedir.
Ulaşım Sistemi
Kırşehir, karayolu ağı üzerinde önemli bir konuma sahiptir. Ankara, Kayseri, Nevşehir ve Kırıkkale gibi büyük şehirlerle bağlantıları bulunan karayolu ağı, ilin ulaşımını kolaylaştırmaktadır. Kırşehir’de demiryolu hattı bulunmamakla birlikte, en yakın demiryolu istasyonları Kırıkkale ve Kayseri’de yer almaktadır. Kırşehir’e en yakın havaalanı ise Nevşehir Kapadokya Havalimanı’dır ve şehir merkezine yaklaşık 80 km uzaklıktadır. Şehir içi ulaşımda ise otobüs ve minibüsler kullanılmaktadır.
Belediye Başkanları Listesi
Kırşehir’in son yıllardaki belediye başkanları aşağıdaki tabloda verilmiştir:
Belediye Başkanı | Görev Yılları | Parti |
---|---|---|
Selahattin Ekicioğlu | 2019-2024 | CHP |
Yaşar Bahçeci | 2009-2019 | AK Parti |
Halim Çakır | 2004-2009 | AK Parti |
Metin Çobanoğlu | 1999-2004 | MHP |